Metoda Tomatisa jest treningiem opracowanym dla  kształtowania uwagi słuchowej, zwana jest również treningiem uwagi słuchowej lub metodą stymulacji audio-psycho-lingwistycznej (SAPL). Nazwa metody pochodzi od nazwiska jej twórcy - francuskiego otolaryngologa Alfreda Tomatisa (1920-2001). Odkrył zależności między mową a słuchem i przedstawił je w formie  tzw. praw Tomatisa:

1. Głos zawiera tylko to, co może usłyszeć ucho.
2. Jeżeli źle pracującym uszom umożliwi się ponowne prawidłowe słyszenie utraconych lub stłumionych częstotliwości, natychmiast zostają one w sposób nieświadomy zrekonstruowane w emitowanym głosie.
3. Odpowiednia stymulacja słuchowa spowoduje trwałą poprawę ćwiczonych zdolności i w konsekwencji, lepsze przetwarzanie i odtwarzania dźwięków.

Metoda Tomatisa stosowana jest w pracy z dziećmi wykazującymi:

• zaburzenia mowy
• zaburzenia głosu
• dysleksję
• autyzm
• zespół ADHD
• problemy szkolne
• trudności w nauce języków obcych
• problemy z koncentracją
• trudności w radzeniu sobie ze stresem

Z badań Tomatisa wynika, że jedną z przyczyn wielu spośród wymienionych zaburzeń mogą być zaburzenia uwagi słuchowej i lateralizacji słuchowej. Te zaś - przy pomocy opracowanej przez niego metody - można skutecznie usuwać, a przynajmniej minimalizować.

Metoda Tomatisa jest stosowana w czasie ciąży, wywierając pozytywny wpływ zarówno na matkę, jak i na dziecko.

Przeciwwskazaniem do stosowania terapii metodą Tomatisa jest epilepsja, intensywna farmakoterapia (zwłaszcza lekami psychotropowymi), choroby psychiczne, depresja, uporczywe, niezdiagnozowane bóle głowy. Wówczas decyzja należy do lekarza prowadzącego dziecko i do rodziców.
Podstawą do zakwalifikowania dziecka na terapię metodą Tomatisa jest występowanie u niego objawów zaburzenia uwagi słuchowej potwierdzonych wynikami badania.

Trening polega na słuchaniu odpowiednio dobranego materiału dźwiękowego przez urządzenie nazywane „elektronicznym uchem”, które jest idealnym modelem ludzkiego ucha.Stymulacja odbywa się poprzez dźwięki o określonej, zróżnicowanej  częstotliwości. Dźwięki te są odpowiednio filtrowane. Podczas treningu, który składa się z kilku faz, indywidualnie dobrany materiał dźwiękowy dociera do pacjenta drogą powietrzną i kostną. Podczas trwania sesji można grać w gry planszowe i logiczne, bawić się.

Cały trening składa się z kilku faz od biernego  pobudzania dźwiękowego inicjującego terapię do aktywnego udziału pacjenta porzez pracę z własnym głosem i wykorzystanie mikrofonu.

 Liczba  etapów treningu słuchowego jest jest dobierana indywidualnie i zależy od wyników testu uwagi słuchowej, zgłaszanych w wywiadzie problemów rozwojowych,  indywidualnych oczekiwań dziecka czy rodzica.

Zazwyczaj etap  I too 30 godz. ćwiczeń rozłożonych na okres 15 dni, po dwie godziny dziennie. Jednak w zależności od osobniczych uwarunkowań osoby poddawanej treningowi słuchowemu, czas jednej sesji treningu jest ustalany indywidualnie /od 30 min, 60, 90,/

Kolejne etapy / ich długość i dynamika ćwiczeń/ odbywają się po 1-2 miesięcznej przerwie. Program kolejnego etapu opracowywany jest na pdstawie aktualnego testu uwagi słuchowej, obserwacji zmian po porzednim etapie i zgłaszanych bieżących oczekiwań.

Ważnym etapem pracy jest faza aktywna. Ta koncentruje się,/ w przeciwieństwie do etapów biernych polegających na odsłuchiwaniu programow muzycznych/, na pracy ze słowem, werbalizmem. Nacisk położony jest  na pracę z z własnym głosem  /poprzez mikrofon/, tak aby uczestnik programu  miał okazję słuchać własnego głosu, oswoić i zaakceptować go na pzimie emocjonalnym, modulować prozodia / akcent, intonację , melodię wypowiedzi i pracować  tekstem czytanym, mówionym, śpiewanym. Ważnym aspektem jest tempo przetwarzania mowy i zdolność kontrolowania poprawności wypowiedzi, rozumienie wypowiadanych treści.

Trening uwagi słuchowej poprzedzony jest testem uwagi lateralizacji słuchowej – badaniem za pomocą audiometru, co pomaga określić stopień uwagi słuchowej oraz ucho dominujące. Podczas testu w przypadku dzieci przeprowadzany jest również wywiad z rodzicami dotyczący przebiegu ciąży, rozwoju dziecka w pierwszym roku życia i latach następnych oraz o przebytych chorobach.

Specyficznym programem jest również praca z głosem mamy szczególnie zalecana dla:

• osób ze spektrum Autyzmu
• zaburzeniami rozwoju mowy
• problemami emocjonalnymi

Uczenie się, przyswajanie informacji drogą słuchową,  komunikowanie z otoczeniem  to procesy, które  są czymś bardzo naturalnym dla większości z nas i nie zwracamy na nie uwagi, do czasu gdy przebiegają bez zakłóceń. Jednak jak podają statystyki dla co dziesiątej osoby stanowi to poważny problem, z którym musi zmagać się na co dzień w formie różnych trudności / zakłócenia uwagi słuchowej, trudności w rozumieniu mowy, tempie odbierania komunikatów słownych, braku rozumienia  treści, dezorientacji podczas wysłuchiwania poleceń/. Wymienionym trudnościom mogą towarzyszyć  również nieprawidłowości w przetwarzaniem informacji sensorycznych.  Mówimy wtedy o  zaburzeniach uwagi słuchowej, problemach w przetwarzaniu komunikatów werbalnych / u osób bez chorób uszu/.

Ucho jest narządem odbierającym informacji  i przesyłajacym je drogą neuronalna do  mózgu.  Odbiera dźwięki z otoczenia  ale również dźwięki generowane przez nasz własny głosu.

Dźwięk - bodziec akustyczny zostaje zamieniony na bodźce elektryczne i później w formie informacji neuronalnej przekazany mózgowi do opracowania - przyjęcia, analizy i zwrotnej informacji.

Ucho jest unerwiane w ten sam sposób, co narząd równowagi stąd   reaguje na  ruch  współuczestniczy w kształtowaniu się  koordynacji ruchów, równowagi i poczucia rytmu. W związku z tym ucho jest niezmiernie ważne dla naszego codziennego funkcjonowania – potrzebujemy go, żeby rozmawiać, przedstawiać argumenty, wykonywać polecenia, czytać, uczyć się, zapamiętywać czy też po prostu aby się przemieszczać.

Gdy występują zakłócenia w komunikacji między uchem a mózgiem, cierpi na tym nasza zdolność do interakcji ze światem zewnętrznym. Skutkuje to często utratą pewności siebie, która z kolei pogłębia trudności w komunikacji i w uczeniu się.

Sześćdziesiąt lat temu francuski lekarz Alfred Tomatis opracował podejście pedagogiczne, którego celem jest stymulacja mózgu za pośrednictwem układu słuchowego w celu przywrócenia odpowiedniego poziomu uwagi słuchowej. Dzięki specyficznemu przetwarzaniu muzyki i głosu Metoda Tomatisa® pomaga dzieciom i dorosłym poprawiać jakość słyszenia i słuchania.

Przetwarzanie słuchowe:

Dysleksja: umożliwia lepsze radzenie sobie z przetwarzaniem informacji werbalnych, formułowaniem wypowiedzi ustnych i pisemnych; kontrolą własnego głosu podczas wypowiadania się, wpływa na integrację funkcji wzrokowo-słuchowych, lateralizację ucha / prawostronna do słuchania - prawidłowego tempa i poprawności w rozumieniu treści wykładu, poleceń.

Autyzm: Metoda Tomatisa, pomimo że nie powstała jako terapia autyzmu, sprawdza się również w tej dziedzinie. W przypadku ok. 60% dzieci autystycznych poddanych terapii tą metodą uzyskano pozytywne rezultaty. Trening słuchowy nie leczy autyzmu, jednakże w połączeniu z innymi terapiami może w pozytywny sposób wpłynąć na jakość życia dziecka w sferze języka, emocji oraz umiejętności przedsionkowo-ocznych.

Nauka języków obcych:

• poprawa akcent
• szybsze przyswajanie języków obcych – skrócenie czasu nauki
• większy zasób słów aktywnie wykorzystywanych
• lepsze spontaniczne rozumienie
• poprawa płynności wypowiedzi
• szybsze i trwalsze zapamiętywanie

Stosowanie w ciąży:

• skrócenie czasu porodu
• zmniejszenie liczby cięć cesarskich
• zmniejszenie liczby problemów okołoporodowych
• lepsze samopoczucie matek
• spokojnie śpiące noworodki
• lepsze tempo rozwoju noworodka

Wypełnij listę kontrolną Metody Tomatisa:

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfOyzHWfotw4VpFrcBHSwe65Wf87IlJYI_7RN77iXs5QG14UA/viewform