Niedojrzałość neuromotoryczna
Niedojrzałość neuromotoryczna oznacza zatrzymanie na wcześniejszym etapie rozwoju lub pominięcie któregoś z etapów. Wówczas odruchy, z którymi rodzi się dziecko, nie są odpowiednio zintegrowane. Efektem jest zakłócenie dynamiki rozwoju:
- równowagi /układu przedsionkowego/,
- kontroli motorycznej,
- funkcjonowania wzroku i słuchu oraz poziomu integracji między nimi,
- koordynacji ręka-oko,
- umiejętności percepcyjnych i wielu innych.
Odruchy powinny samoistnie wygasić się do 6 miesiąca życia (ostatecznie do 12 miesiąca życia). W zachowaniu dziecka z nie w pełni zintegrowanymi odruchami pojawia się często frustracja, nadpobudliwość i nadwrażliwość, brak równowagi pomiędzy zdolnościami i osiągnięciami.
Symptomy niedojrzałości motorycznej:
- nadruchliwość,
- pokładanie się na stole szczególnie podczas posiłku lub przy biurku podczas odrabiania lekcji,
- trudności w czynnościach samoobsługowych związanych z ubieraniem się – zapinanie guzików, wiązanie sznurowadeł, wkładanie ubrania w odpowiedni sposób,
- problemy z pisaniem,
- problemy z czytaniem,
- błędy ortograficzne,
- nieodpowiednie trzymanie kredki/długopisu,
- trudności w posługiwaniu się nożem i widelcem,
- trudność z łapaniem piłki,
- niechęć do uprawiania sportu,
- słaba kontrola impulsów,
- przyspieszone (do 10 miesiąca życia) lub opóźnione (po 18 miesiącu życia) rozpoczęcie chodzenia,
- opóźniony rozwój mowy.
Przykładowe odruchy, których niezintegrowanie może wpływać na zachowanie dziecka:
- Asymetryczny Toniczny Odruch Szyjny (ATOS) - ma wpływ na kontrolowanie dłoni i ramienia w czasie pisania, umiejętność przekraczania linii środka ciała, sprawne naprzemienne wykorzystywanie obu stron ciała, wodzenie wzrokiem, rozwój lateralizacji, trudności w czytaniu i pisaniu.
- Symetyryczny Toniczny Odruch Szyjny (STOS) - odzwierciedla się w czynnościach, które wymagają skoordynowanej współpracy dolnej i górnej części ciała, np. w czasie pływania, ma wpływ na napięcie mięśniowe, postawę podczas prac stolikowych, rozwój akomodacji, koncentrację, uwagę.
- Toniczny Odruch Błędnikowy (TOB) - widoczny w podwyższonym lub obniżonym napięciu mięśniowym, może objawiać się chodzeniem na palcach, chorobą lokomocyjną, niechęcią do ćwiczenia na lekcji wychowania fizycznego, do podejmowania aktywności ruchowych; wpływa na kształtowanie sie poczucia czasu, przestrzeni, odległości, czasoprzestrzeni, umiejętności matematycznych, zdolności planowania.
- Odruch Moro - z nim wiąże się lęk, zmienność nastrojów, uczucie przeciążenia bodźcami, osłabiona koncentracja, trudności emocjonalne i społeczne.
Odruchy pierwotne przekształcają się w dojrzałe schematy ruchowe w pierwszym roku życia. Na bazie zintegrowanych odruchów pierwotnych mogą rozwinąć się odruchy posturalne, które powinny być w pełni dojrzałe po osiągnięciu przez dziecko wieku trzy i pół roku, czwartego roku życia. Odruchy posturalne są niezbędne, aby umożliwić dziecku panowanie nad swoimi ruchami w przestrzeni. Dzięki nim stale (lecz nie zawsze świadomie) kontrolujemy pozycję ciała, a w przypadku utraty równowagi, potrafimy automatycznie tak zmodyfikować naszą postawę, aby nie upaść, możemy utrzymać wzrok na obiekcie pomimo zmiany położenia głowy.
Co to jest Terapia Odruchów INPP?
Praca na poziomie neurorozwoju wg koncepcji INPP jest metodą terapeutyczną, zalecaną tym, u których stwierdza się niedojrzałość neuromotoryczną, czyli obecność przetrwałych odruchów pierwotnych bądź brak w pełni ukształtowanych odruchów posturalnych. Terapia polega na celowej, ukierunkowanej aktywności ruchowej, która ma doprowadzić do integracji odruchów, przekształcenia w dojrzałe schematy ruchowe, umożliwiające rozwój i prawidłowe funkcjonowanie ruchowe, emocjonalne, poznawcze i edukacyjne.
Zintegrowanie odruchów stanowi o gotowości dziecka do podjęcia nauki szkolnej i osiągania powodzenia w edukacji.
Po zdiagnozowaniu trudności i indywidualnym doborze programu, terapeuta udziela instruktażu rodzicom, by ćwiczenia z dzieckiem mogły być wykonywane codziennie, w domu, przez około 10-15 minut. Raz w miesiącu odbywają się wizyty kontrolne, które mają na celu ocenę postępów oraz modyfikowanie programu terapeutycznego.
Program trwa około roku. Bardzo ważnym czynnikiem wpływajcym na długość i efekty terapii jest systematyczna praca w domu.
Na czas trwania programu ma również wpływ stopnia niedojrzałości neuromotorycznej.
Program treningu został opracowany w Chester przez Sally Goddard Blythe i jest sukcesywnie rozwijany.
Wykaz aktualnie certyfikowanych terapeutów znajduje się na stronie:
.
Wypełnij kwestionariusz przesiewowy
Badania (opublikowane w październiku 1998 roku w The British Journal of Occupational Therapy) wykazały, że u dziecka w wieku powyżej 7 lat zalecane jest pogłębione badanie pod kątem stopnia dojrzałości neuromotorycznej w przypadku, gdy na 7 lub więcej pytań zaznaczono odpowiedź "Tak".
Kwestionariusz przesiewowy dla dzieci: