Specyficzne trudności w uczeniu się określane jako: dysleksja, dysgrafia, dysortografia, dyskalkulia. Występują pomimo prawidłowego poziomu rozwoju intelektualnego.

Dysleksja jest specyficzną trudnością w opanowaniu tempa, techniki czytania oraz w rozumieniu czytanego tekstu.

Dysortografia to trudność w poprawnym ortograficznie pisaniu. Pomimo dobrej znajomości zasad pisowni utrzymuje się znaczna liczba będów zarówno typowo ortograficznych  jak i typu wzrokowego i słuchowego.

Dysgrafia wiąże się z trudnościami w opanowaniu poprawnego graficznie sposobu pisania: kształt liter odbiega od wzorca, niewłaściwe jest ich łączenie, litery mają niejednorodne proporcje i zagęszczenie w obrębie wyrazu czy zdania. Estetyka zapisu jest niska ze względu na liczne skreślenia, korekty.

Dyskalkulia jest natomiast trudnością w opanowaniu umiejętności matematycznych w tempie dla klasy. Często współwystępuje z dysleksją.

Każda z trudności będzie się przejawiać w inny sposób. Dysleksja rozwojowa wynika często z zakłóceń pracy ośrodkowego układu nerwowego, np. z zaburzeń analizy i syntezy wzrokowej, zaburzeń lateralizacji, dysfunkcji w pracy analizatora słuchowego, zaburzeń orientacji przestrzennej lub braku prawidłowej integracji funkcji percepcyjno-motorycznych.

Ryzyko dysleksji należy  rozpoznać jak najwcześniej, aby jak najszybciej i w odpowiedni sposób pomagać dziecku w przezwyciężaniu trudności. Diagnoza dysleksji może być postawiona w klasie III klasy szkoły podstawowej. Wcześniej obserwowane problemy natury dyslektycznej mogą być diagnozowane i opisywane jako ryzyko dysleksji rozwojowej.

Nie rozpoznana dysleksja na początku edukacji podlega diagnozie na kolejnych etapach uczenia się a czasem nawet w okresie dorosłości.

Jakie mogą być przesłanki do podejrzewania ryzyka dysleksji?

• opóźniony rozwój mowy – dziecko późno zaczyna komunikować się za pomocą słów w porównaniu ze swoimi rówieśnikami,
• niepoprawne stylistycznie i gramatycznie towrzenie wypowiedzi,
• niewyrażne, niezrozumiałe wymawianie i mylenie głosek podobnie brzmiących (np. b-p, d-t, g-k), problemy logopedyczne, 
• obniżona sprawność motoryczna - problemy z utrzymaniem równowagi, "niezgrabność ruchowa",
• niesprawność manualna – problemy z zapinaniem guzików, posługiwaniem się sztućcami, wiązaniem butów,
• słaba koordynacja wzrokowo-ruchowa – dziecko ma problemy z budowaniem wież z klocków, niechętnie układa puzzle, nie lubi rysować,
• opóźniony rozwój lateralizacji, dziecko korzysta z obu rąk naprzemiennie, 
• zaburzenia percepcji i pamięci wzrokowej – trudności z odrysowywaniem figur i rysowaniem szlaczków,
• trudności w uczeniu się na pamięć krótkich wierszyków i piosenek,
• wolne tempo czytania, przekręcanie wyrazów, zgadywanie, 
• zaburzenia w zakresie analizy i syntezy wzrokowej, co wtórnie determinuje trudności w czytaniu ze zrozumieniem,
• problemy z pisownią – niestaranne litery, popełnianie błędów podczas przepisywania z tablicy, mylenie liter, opuszczanie lub dodawanie liter w wyrazach, dublowanie liter w słowie,
• przesłanką jest również pominięcie etapu raczkowania w rozwoju motorycznym dziecka, długie utrzymywanie się odruchów wrodzonych, słabe napięcie mięśniowe.

Te trudności najczęściej pojawiają się na początku nauki szkolnej. Uczniowie  przestawiają litery w słowach, popełniają dużo błędów ortograficznych, nie mieszczą się w liniach, mają problem ze zmiękczeniami, nie zwracają uwagi na interpunkcję, czytają głoskując, nie rozumieją treści zadań, nie potrafią określić stron świata, znaleźć różnic na podobnych, lecz nie takich samych obrazkach itp. Dziecko nie osiąga przez to zbyt wysokich wyników w nauce mimo znacznego nakładu pracy własnej i wsparcia dorosłych, co zniechęca je do dalszych wysiłków. Może  również powodować spadek poczucia własnej wartości. 

Istnieją różne metody terapeutyczne w przypadku specyficznych trudności w uczeniu się. W naszej Poradni można skorzystać z:

• dostosowanej do porzeb dziecka terapii psychologiczno-pedagogiczna ukierunkowanej na dane trudności,
• Metody Warnkego,
• programu Cogmed,
• programu Fast ForWord,
• Forbrain,
• NeuroFlow,
• elementów terapii Integracji Senosrycznej jako metody wspomagającej integrację międzypółkulową,
• integracja odruchów pierwotnych i stymulacja posturalnych dla poprawy możliwości edukacyjnych.

Fragment artykułu Marty Bogdanowicz " Dysleksja u osób dorosłych"

"[...] Rozpoznanie dysleksji bazuje na znajomości objawów i patomechanizmów jej powstawania. Zachodzi pytanie czy dysleksja u dorosłych i  u dzieci przejawia się tak samo. I tak i nie. Od dawna zwracam uwagę na zjawisko dynamiki, a więc zmienności objawów dysleksji na przestrzeni życia (Bogdanowicz 1994, 2002, 2005). Analiza objawów dysleksji rozwojowej na poszczególnych etapach rozwoju i edukacji wskazuje, że zmieniają się one, gdy porównamy trudności w uczeniu się czytania i pisania jak i symptomy wywołujących je zaburzeń. Inne są one w okresie poprzedzającym naukę szkolną, gdy określa się je jako "symptomy ryzyka dysleksji", odmienne w okresie naucznia początkowego, na poziomie starszych klas szkoły podstawowej, gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych.

     Zazwyczaj osoba dorosła z dysleksją ma nadal trudności w czytaniu i pisaniu, ale i też wypracowane zastępcze sposoby rozwiązywania zadań wymagających posługiwania się tymi umiejętnościami, własne strategie radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Zależnie więc od czynników natury wewnętrznej - "wyposażenia" biologicznego, osobowości człowieka oraz natury zewnętrznej - środowiskowej, niektóre symptomy dysleksji i ich pochodne, występujące w dzieciństwie będą znikały, inne pozostaną, a nowe - pojawią się. [...]"

Kwestionariusz Objawów Dysleksji u Dorosłych (KODD) Michael'a Vinegrad'a:

 https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfWeaXpBDA4elSxn1TKkj5Jpvj5D9rBkMpsoFGt9vUgeroZlA/viewform

Wypełnij kwestionariusz Skala Ryzyka Dysleksji (SRD) Marty Bogdanowicz:

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdFsB_08OJfAfvFTed3oiCJoMDdXB5lkonAoPVW1oQMxannBw/viewform

Zestawienie trudności występujących przy liczeniu u uczniów z trudnościami w uczeniu się matematyki:

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSddeYd9XWllF9RaCucjZdQJW-JTRH66DhqhTzpx8FE554bz3w/viewform

 Wpływ zaburzeń funkcji percepcyjno- motorycznych na trudności w nauce matematyki:

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSettbVbms3xhqaR8-TwmlMgkpS-ilfMSWSUe9Romxke_X8Xtg/viewform